Van gust naor geest
Weeromme naor Etymologie
Weeromme naor Stellingwarfs
Home
Van gust naor geest
Gust in et SW: 1. niet bevrucht, niet drachtig, niet melkgevend
2.
leeg, mien glas staot gust
3. zonder vrucht/pit, een guste neute
Geest in et SW: 1. van lichem en geest
2.
ziel
3.
daenkvermogen
4. wat iene daenkt
5. kerakter
6. de geest van God
7. meniere van bekieken
8. niet stoffelike persoon
9. iene mit een groot daenkvermogen
10.
stofnaeme van vlochtige stof
11. sfeer, de geest is bedurven
Niks over gust as aarme, hoge zaandgrond. En dat zol toch slim veur de haand liggen, zoj' zeggen.
Gust komt van oorsprong uut et Latien van Italië en betekent dan: smaek.
Mar et gust wao'we hier eins op doelen komt liekwels van et
oold-Germaans Güst: niet melkgevend, onvruchtber, in principe van
rundvee. Om een koe vet te mesten wodde die ok wel moedwillig gust zet.
Et gust wodde ok wel bi'j kiepen bruukt: guste kiepen leggen wel eier
mar daor zol gienertied een ni'je kiepe uut bruded wodden kunnen. Et ei
(of de kiepe?) was dan gust. Een trouwd stel zonder kiender hiette: güste kindelbiere.
Mar dit gust wodde ok zegd van aarme (zaand)grond waor gien opbrengst
van of kwam. Guste grond was vaeks een hoge gelegen zaandrogge waor
eins niks op gruuien of bluuien wol. Vandaege-de-dag zowwe zoe'n stok
laand een braokakker nummen kunnen.
Disse betekenisse van gust kowwe in et Fries van vandaege nog wel tegen
in et woord geest (ok wel: gaast, of geestgrond: geastgrûn, lytse
geast: klein zaandkaampien; grutte geast: een hiele lappe zaandgrond
waor niks mit daon wodde, braok lag; daenk ok an et hoge en zaanderige
Gaasterlaand. In et Friese woordeboek wodt dat gust en geest trouwens
ok niet drekt mittenneer in verbaand brocht (?).
Now is in de Stellingwarven de meerste geestgrond, of guste grond wel
wat beterd mit (keunst)dong en zo mar et blift nog de hieltied aarme
grond in vergeliek mit de rieke kleigrond in et noorden van oonze
perveensie.
Toch vremd dat dat gust (en geest) in et Stellingwarfs Woordeboek niet mit oonze aarme zaandgrond in verbaand brocht wodt…
© Piet/er Bult